Van Hier tot Ginder
De achtergronden in de schilderijen en in de tekeningen verraden een volledig begrip van het perspectief.De ruimten hebben echter geen aanzienlijke diepte. Het zijn platte nissen waar je jezelf niet vrijelijk door kan bewegen. De lijnen van de geconstrueerde ruimten convergeren niet naar een willekeurig punt op het schilderij.Daardoor blijven alle lijnen voorkant. De getekende virtuele ruimten zijn eerder een soort frames die de concrete realiteit van het platte vlak aangeven.Door het venster kijk je naar buiten. Het venster biedt een exterieurbeeld. Het venster is een filter tussen hier enginder: tussen binnenwereld en buitenwereld.Maar in de wereld van de schilderijen van Dielemen regeert de rede. De scherpe lijnen in zijn tekeningen enschilderijen speculeren slechts op een verband tussen het hier en het ginder. Het koele grafiet, de definitieve punt als begin en als einde van de zakelijke lijn: er valt niet te tricheren. Hier gaat het om een schilderij en om niets anders.En ginder? Eenmaal was daar de horizon. Ginds staat een donker aarzelend figuur, druk gesticulerend, in de vorm van een silhouet. Ver weg aan de lage einder staat een boom. Een vorm die de figuur omringt. En hier is de besloten ruimte van de werkplaats. En of ze zich nu in de verte bevinden af op de plaats waar deschilder zich zelf bevindt, ze zetten zich even sterk in zichzelf en in zijn kunst vast. Dielemen drukt een stam van een boom, zijn arm en de ruimte die deze objecten bevat, inherent aan elkaar uit: in een niet-illusionistische afstand. De constructiewijze is gelijk, door de schilder als model.

Voorbij de Zelfkant
Eenzaamheid zou een geestestoestand opleveren die, wanneer men deze consequent zou volhouden, de schildertoelaat om schilderijen te maken. Maar persoonlijkheid gaat voorbij aan persoonlijk sentiment. De rede laat zich niet verleiden door de charme van het leven op het Zeeuwse platteland, binnen in een zwart geteerde boerenschuur of door de terreur van privé-besognes. Dielemen zocht zich letterlijk een plaats binnen de tradities van de schilderkunst: • .. men moel een plaatsbepaling aangaan. Hel is volstrekt naïef te veronderstellen dat wat je doel nieuw is. Je meel je aan de groten van de schilderkunst en daaruit destilleert zich een eigen positie .• • (P.D.). Dat de schilderijen een sterk vereenvoudigd interieurbeeld als gemeenschappelijk thema hebben heeft niets meeren minder te maken met het feit, dat Dièleman zijn plaats modificeert en de ruimte daarachter. Nooit anders dan zo, zouden de verbazingwekkend vereenvoudigde en gestrenge ‘caissonzoldering’-schildenjen ZJjn ontstaan. En ze zijn in de wereld.

De Genese
Ze worden irreële boxen gestoffeerd met kleurvlakken die in extenso platte relicten zijn van gloeiend zonlicht of fluweel maanlicht dat door de spelonken van het dak en door de kieren van de schuurdeur de ruimte binnenvalt en allerlei voorwerpen die de ruimte bevat oplicht. Glim licht, frontaal licht, tegenlicht, licht dat van links en rechts kamt, bovenlicht en zelfs de schaduwen hebben kleuren.De schilder dicteert de verf: hijzelf is als zodanig niet meer aanwezig. ieder schilderij wordt een verslag van het vorige.

Aan de Achterkant
Schetsen en foto’s verraden de wijze waarop de rede van Dielemen het werk tot stand laat komen. Ze dienen als plattegrond waardoor men de ruimte kan reconstrueren. Met name foto’s documenteren de ontwikkelingen in de tijd. Door de tijd weg te nemen en haar te bevriezenkan men het moment structureren en herplaatsen. Dielemen fotografeert veel. Vaak wordt zonder opzet het toeval gehonoreerd. Dan verschijnen de wetten van de alledaagse werkelijkheid. De positie van de maker kan warden bepaald. Maar wat verschijnt aan de achterkant van de lens? Verraadt de visueel gevonden maat wat de ogen van
‘
Het lijkt alsof de lens het oog bevestigt als waomemend instrument in dienst van het bewuste en onderbewuste en waarin de afdruk als regisseur optreedt tussen het probleem van echt en onecht, tussen documentaire en nieuw beeld en tussen abstract en figuratief. Het probleem de exacte positie van de afdruk te bepalen blijftbestaan door het feit dat enerzijds de afbeelding van de kant afloopt en anderzijds dat de afbeelding binnen hetwillekeurig kader blijft dat bij het afdrukken ontstaat. Dielemen weet van deze moeilijkheid en exploiteert opnieuw de speculaties van illusie en anti-illusie. Zo en niet anders kan Dielemen binnen één schilderij, de onbeschilderde doordruk van de spielatten in het schilderslinnen laten zien, nààst de plekken waar hij letterlijk op de zijkanten doarschildert, nààst de plek waar de schaduw van een menselijk figuur balanceert op de liggende kant van de rechthoek tezamen met de brede rand van de. zware monumentale lijst. Besloten in de Bepertdng Waar houdt de afbeelding op? De lijsten om de schilderijen van Dielemen vermijden de suggestie dat wat zichbuiten het schilderij bevindt ook meedoet. Hier en niet verder. Toch slinken de lijsten. Gaandeweg zijn ze aanzienlijk slanker geworden. Wat levert deze beperking van materiaal op?Het verloren materiaal van de lijsten schuift het schilderij binnen. De kleurvlakken worden door een grijze baan, die rondom aan de rand van het schilderij consequent even breed en consistent van kleurtoon is, opafstand gehouden van de lijst. Ook hier taant zich de rede van Dieleman: waar Dielemen eerst stoeit met het overmatig tonen van de letterlijke identificatie van de verf met het schilderslinnen, door bijvoorbeeld druipers te laten staan naast keurig aaneengeschilderde kleurvlakken, worden nu een aantal monochroom grijze ‘banden’ zichtbaar als een ondersteunend kruis waarbinnen verschillende monochrome kleurvlakken ook nu weer een nietillusionistische afstand creëren. De beperking levert winst op: alle details en bijzaken worden geëlimineerd.

Voorbij de Lijn
De eerste ‘tekeningen van Dielemen tanen immanent zijn interesse voor plastische vormen. De tekeningen makenduidelijk dat het niet verwonderlijk is dat hij ruimtelijke beelden is gaan maken.Deze beelden zijn klassiek: zuilen opgebouwd uit één stuk of zuilen opgebouwd uit een aantal segmenten,al dan niet doorboard of twee aan twee geplaatst.De constructiewijze van de beelden is inherent aan de constructiewijze van de tekeningen en schilderijen.Zelfs de wijzewaarop de kleurpigmenten een weg zoeken door het gips en als grillige onbestemde vlekken stollen binnen de strenge rechte vormen van de sculpturen, kamt overeen met het contrast tussen de organische waterige kleurvlekken op het vlakke en heldere patroon van potloodlijnen binnen zijn tekeningen. En beide,zowel de kleurvlekken in de tekening als de kleurvlekken binnen het oppervlak van de sculpturen, ademen voorbij de lijn ruimte.
Edwin Jacobs
Stafmedewerker Beeldende Kunst

Piet Dieleman Schilderijen Tekeningen Sculpturen Gemeentelijk Museum Jan Cunen Centrum ,Oss ISBN;90-6763-029-2