Piet Dieleman Atelier

POSTERMAKING DO:
USES AND TACTICS
De tentoonstelling is het resultaat van een onderzoeksperiode naar het format ‘poster’. Uitgangspunt daarbij was het onderscheid dat de Franse cultuursocioloog Michel de Certeau maakt tussen ‘strategie’ en ‘tactiek’ in zijn boek uit 1980 ‘L’invention du quotidien. Vol. 1, Arts de faire’ .
In zijn boek betoogt de Certeau dat de kloof tussen de homogeniteit van de grote wetenschappelijke, politieke of filosofische verhalen en  de heterogeniteit van dagelijkse praktijken onoverbrugbaar is. Deze kloof is niet van voorbijgaande aard, maar is de essentie van wat we moderniteit noemen: een intrinsiek gespleten gebeuren, een onophefbaar problematisch en tegenstrijdig proces waarin naar uiteenlopende antwoorden wordt gezocht op de problematisch geworden relatie tussen beeld en wereld, taal en daad.


Op deze situatie zijn volgens De Certeau nu strikt genomen twee typen reacties mogelijk: ofwel benadrukt men deze kloof ofwel  pretendeert men dat hij niet bestaat en dekt haar toe door het leven terug te brengen tot  eenvoudige abstraheringen, dit laatste is wat de Certeau ‘strategie’ noemt. Dit  is ook de manier waarop de ‘format’ van het medium ‘poster’ veelal functioneert: het op een economisch zo efficiënt mogelijke manier een vaak eenduidige boodschap communiceren. Daartegenover staat bij de Certeau het begrip ‘tactiek’: het zoeken naar operaties die de kloof thematiseren. Binnen dit Poster project hebben de deelnemende kunstenaars in samenwerking met een groep studenten van de Masteropleiding Fine Arts van AKV/ St. Joost gezocht naar dergelijke ‘tactieken’ om zich te verhouden tot het format van de poster; dat wil zeggen zij hebben zich niet laten verleiden door eenduidigheid, maar hebben getracht de heterogeniteit van beelden en hun productiewijze juist naar voren te halen. Een ‘tactiek’ betekent daarin niet het streven naar een eindproduct maar veeleer het zoeken naar een essentiële handelingsmethode binnen een bepaalde mentaliteit. Ieder van de kunstenaars zocht daarin als een eigenzinnig bricoleur zijn eigen weg waarin het handelen bulkte van list, bedrog, stroperij en hergebruik.  Dat maakte het resultaat structureel onvoorspelbaar en onvoorstelbaar.


In de presentatie tenslotte is eveneens gezocht naar een manier om de mentaliteit van dit onderzoek recht te doen door binnen de werken geen enkele hiërarchie aan te brengen. Ieder beeld, iedere handeling, kan daarin het primaat hebben over een ander beeld, over een andere handeling. Zodoende wordt de complexiteit als complexiteit ‘denkbaar’ gemaakt in de wetenschap dat zij tegelijkertijd nooit helemaal zichtbaar zal zijn.
——————-
 
In this project the format of the poster was interpreted in the light of French culture sociologist Michel de Certeau’s philosophy on modernity. In his book ‘L’invention du quotidien. Vol. 1, Arts de faire’ Certeau argues that the gap between the homogeneity of the major scientific, political or philosophical stories and variety of everyday practices are unbridgeable. According to De Certeau there are two possible reactions to this problem: to either emphasize this gap or to pretend that it does not exist. In the latter solution life is brought back to simple abstractions. Certeau calls this ‘strategy’. In emphasizing the gap one searches for operations that theme this gap. This is what Certeau calls ‘tactics’.
The format of the poster usually functions as a strategy. In Making Do the artists have approached the format of the poster in a tactical way. In doing so, they have not let homogeneity be their guide, but rather tried to emphasize the heterogeneity of images and their production methods.
text Bas van de Hurk

 
 

• • • • • •